480 π.Χ
Ο Ξέρξης επιχείρησε να περάσει τη δίοδο των Σερβίων χωρίς τελικά να το κατορθώσει ,λόγω της καλής οχύρωσης τους
335 π.Χ
Ο Μέγας Αλέξανδρος χρησιμοποίησε τη διάβαση των Σερβίων κατά την πορεία του από την Αχρίδα προς τη Θήβα
160 π.Χ
Οι Ρωμαίοι στρατηγοί Μάρκος Αυρήλιος και Παύλος Αιμίλιος διέρχονται από τα Σέρβια
64 μ.Χ
Περνά και διδάσκει στα Σέρβια ο Απόστολος Παύλος πηγαίνοντας προς την Αθήνα.
460 μ.Χ
Ο αρχηγός της στρατιάς των Γότθων , Θευδέμιρος , περνά από τα Σέρβια καθώς βάδιζε από τη Λάρισα για τη Θεσσαλονίκη.
479 μ.Χ
Ο αρχηγός των Οστρογότθων Θευδέριχος ο Νεώτερος περνά από τα Σέρβια.
560 – 630 μ.Χ
Κτίστηκε το Φρούριο των Σερβίων , στα χρόνια του Ιουστιανού ή του Ηρακλείου.
7ος Αιώνας
Ο Πορφυρογέννητος αναφέρει την ίδρυση των Σερβίων σε οχυρωμένη πόλη εξαιτίας σλάβικων επιδρομών.
8ος Αιώνας
Φαίνεται η ύπαρξη επισκοπής Σερβίων που μεταφέρθηκε στα Σέρβια από της Καισαρεία.
10ος Αιώνας
Ξεκινά η ιστορία των Σερβίων με γραπτά στοιχεία , καθώς αυτά συνδέονται στενά με το Βυζαντινό κράτος.
Μεταξύ 978 και 986
Τα Σέρβια καταλαμβάνονται από τους Βούλγαρους με αρχηγό τον Σαμουήλ , ο οποίος εγκαθιστά σ’αυτά Φρούραρχο τον Νικολιτζά.
1001
Ο Βασίλειος Β’ Βουλγαροκτόνος καταλαμβάνει μετά από πολιορκία τα Σέρβια
1018
Ο Νικηφόρος Ξιφίας καταστρέφει τα τείχη των Σερβίων
1204
Τα Σέρβια καταλαμβάνονται από τους Φράγκους της Δ’ Σταυροφορίας.
1216
Τα Σέρβια περιέρχονται στην κατοχή του Δεσπότη της Ηπείρου Θεόδωρου Δούκα
1237
Ο Μιχαήλ Β’ Δούκας ανηψιός του Δεσπότη της Ηπείρου Θεοδώρου , νυμφεύεται την Θεοδώρα , κόρη του στρατιωτικού διοικητή Ιωάννη Πετραλείφα , στο Βυζαντινό κάστρο των Σερβίων.
1257
Η Σερβιώτισσα Θεοδώρα . σύζυγος του Μιχαήλ Β’ Δούκα , παραχωρεί τα Σέρβια στην Αυτοκρατορία της Νίκαιας , ως προίκα στο γιό της , Νικηφόρο Δούκα , που νυμφέυεται την κόρη του Αυτοκράτορα της Νίκαιας , Θεοδώρου Λάσκαρη , Μαρία.
1341
Ο Κράλης των Σέρβων , Στέφανος Δουσάν , καταλαμβάνει τα Σέρβια.
1350
Ο Βασιλεύς Ιωάννης Κατακουζηνός πολιορκεί τα Σέρβια χωρίς αποτέλεσμα.
1393
Τα Σέρβια καταλαμβάνονται από τα στρατεύματα του Σουλτάνου Βαγιαζήτ Α’
1430
Ερημώνεται η Βυζαντινή πόλη των Σερβίων και μεταφέρεται στη σημερινή της θέση
1745
Μεταφέρεται η έδρα της επισκοπής από τα Σέρβια στην Κοζάνη , με διαταγή του Πατριάρχη.
1882
Ιδρύεται στα Σέρβια από τους Τούρκους αυτόνομο Σαντζάκιο (Περιφέρεια) , στο οποίοι υπάγονταν οι Καζάδες (Νομαρχίες) Ελασσόνας , Σερβίων , Κοζάνης , Καιλαρίων (Πτολεμαϊδας) , Ανασελίτσης (Σιάτιστας) , Γρεβενών , Κατερίνης , Δεσκάτης.
1882
Ιδρύεται από την ελεύθερη Ελλάδα προξενείο Σερβίων με έδρα την Ελασσόνα και αναβαθμίζεται η επισκοπή Σερβίων και Κοζάνης , σε Μητρόπολη.
1912
Ο Ελληνικός σταρτός στις 10 Οκτωβρίου μετά τη νικηφόρα μάχη στα στενά “πόρτες” απελευθερώνει τα Σέρβια. Την ίδια μέρα οι Τούρκοι σκοτώνουν στις φυλακές των Σερβίων 117 ιερείς , δασκάλους και πρόκριτους από την περιοχή των Σερβίων.
1915
Από την 1η Ιανουαρίου μεταφέρεται η έδρα της νομαρχίας από τα Σέρβια στην Κοζάνη.
19-12-1918
Τα Σέρβια και τα 25 χωριά τους υπάγονται πλέον στην επαρχία Κοζάνης.
1919-1923
Με την ανταλλαγή των πληθυσμών , φεύγουν οι Τούρκοι και έρχονται 250 οικογένειες προσφύγων.
1941
Στις 13 Απριλίου οι Γερμανοί βομβαρδίζουν τα Σέρβια.
1941
Στις 15 Απριλίου οι Γερμανοί καταλαμβάνουν τα Σέρβια και εγκαθιστούν μόνιμη φρουρά.
1943
Τον Φεβρουάριο το Γερμανικό Φρουραρχείο μετακινείται στην Κοζάνη.
1943
Στις 2 Μαρτίου οι Σερβιώτες κατεβάζουν από το κοινοτικό κατάστημα τη Γερμανική Σημαία και υψώνουν Ελληνικές. Παράλληλα, φτάνει είδηση ότι μία φάλαγγα Ιταλών από τη Λάρισα σπεύδει να βοηθήσει τους Ιταλούς που μάχονταν στο Φαρδύκαμπο Σιάτιστας.
1943
Στις 3 Μαρτίου αντάρτες πυρπολούν τη Γέφυρα του Αλιάκμονα.
1943
Στις 5 Μαρτίου τα Ιταλικά στρατεύματα αφού εξουδετέρωσαν την αντίσταση που πρόβαλαν οι αντάρτες στις Πόρτες εγκαθίστανται στην περιοχή. Εκείνη τη νύχτα η πλειοψηφία των κατοίκων των Σερβίων πήρε το δρόμο της φυγής. Εγκατέλειψαν την πόλη τους και ζήτησαν καταφύγιο στα γύρω χωριά, σε καλύβες, ρεματιές και δάση.
6-3-1943
Οι Ιταλοί καίνε ολοκληρωτικά τα Σέρβια
Στις 6 Μαρτίου στη θέση «Βρύσσες» οι Ιταλοί σκότωσαν τους πρώτους Σερβιώτες, τους μυλωνάδες, Κώστα Παρασκευά και Λουκά Ζυγούρη. Γύρω στις 10 η ώρα, τα ιταλικά στρατεύματα, μπήκαν στα Σέρβια και έκαψαν εντελώς αναίτια τα πρώτα σπίτια της πόλης. Κατευθύνθηκαν προς την Κοζάνη αλλά βρήκαν τη γέφυρα κατεστραμμένη. Έτσι, οι Ιταλοί, ώσπου να ξαναφτιάξουν μια γέφυρα να περάσουν ανέβαιναν καθημερινά στην πόλη, λεηλατούσαν, έκαναν πλιάτσικο, φόρτωναν αυτοκίνητα και μετά έβαζαν φωτιά και έκαιγαν, ώσπου ολοκληρώθηκε το έργο τους. Από εκείνη την καταστροφή περίπου 50 άνθρωποι κάηκαν και τίποτε δεν έμεινε όρθιο εκτός από το καμπαναριό του ναού της Αγίας Κυριακής. Μετά την καταστροφή των Σερβίων από τους Ιταλούς οι οποίοι συνθηκολογούν και αποχωρούν από την περιοχή, το έγκλημα ολοκληρώνουν οι Ναζί. Έτσι καίγονται και καταστρέφονται τα χωριά Λάβα, Μεταξάς, Τριγωνικό, Πολύραχο, Παλιογράτσανο, Μοσχοχώρι, Καστανιά, Λιβαδερό και Καταφύγι. Τα Σέρβια κηρύσσονται “νεκρή ζώνη” κι όποιος πλησιάζει την περιοχή το πληρώνει με τη ζωή του.
1944
Τον Οκτώβριο οι Γερμανοί φεύγουν από τα Σέρβια ολοκληρώνοντας την καταστροφή, αφού καίνε και το επιβλητικό και μεγαλόπρεπο οικοτροφείο Σερβίων το μόνο που είχε απομείνει από τον εμπρησμό των Ιταλών.
1974
Υπαγωγή στα Σέρβια του χωριού Λάβα.
13-5-1995
Ο μεγάλος σεισμός 6,7 ρίχτερ με επίκεντρο τον οικισμό Ρυμνίου γίνεται αισθητός στην πόλη των Σερβίων χωρίς όμως θύματα και μεγάλες ζημιές.
1-1-1995
Υπαγωγή στα Σέρβια του χωριού Καστανιά (Συνένωση της Κοινότητας Καστανιάς με τον Δήμο Σερβίων).
1-1-1999
Τα Σέρβια καθίστανται έδρα νέου διευρυμένου Δήμου Σερβίων όπου και υπάχθηκαν τα χωριά, Πλατανόρρευμα, Καστανιά, Λάβα, Κρανίδια, Αυλές, Γούλες, Τριγωνικό, Μεταξά, Πολύραχο, Προσήλιο, Νεράιδα, Ίμερα, Λεύκαρα, Ροδίτης, Μεσσιανή, και Βαθύλακκος
Βιβλιογραφία : “ΣΕΡΒΙΑ Μνημοσύνης Ψήγματα”, Εκδ. Δημος Σερβίων 2010
πηγές: Βικιπαίδεια
